انچه از ما منتشر شد

زهرا ابراهیمی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان به مناسب میلاد باسعادت حضرت معصومه(ص) فرارسیدن روز دختر با بررسی جایگاه و ویژگی‌های دختر در منظر اسلام اظهار داشت: به بهانهٔ روز دختر، ساعت‌ها می‌توان به گفتگو نشست و در رابطه با ویژگی‌ها و خصوصیات دختران صحبت کرد چراکه خانه باوجود دختر مزین به مهر می‌شود، دختران مرکز عواطف و نیکی‌ها هستند و صفا و محبت موجود در متن خانواده‌ها، وامدار پاکی و نجابت آنان است و گویا خداوند به‌واسطه بخشیدن دختر به خانواده، نگاه ویژه‌ای به آن خانه داشته است.

کارشناس مسائل خانواده با اشاره به اهمیت نقش‌های مادری و همسری ادامه داد: در نگاه آموزه‌های اسلام، جایگاه دختر جایگاه ویژه و خاصی است، چراکه او باید در آینده در موقعیت همسری و مادری ایفای نقش کندT بنابراین توجه خانواده و جامعه به این گوهر گران‌بها، نه‌تنها فایده آنی دارد بلکه دارای مزایای آتی نیز هست، دختران با رشد در یک خانواده با ویژگی طهارت و صفای باطن می‌توانند در آینده مربی و تربیت‌کننده انسان‌ها باشند و همین امر وجود دختران را دارای ارزش می‌سازد، این در حالی است که در جوامع غربی و نظام‌های مبتنی بر مادیت، آنچه حاکمیت می‌کند پول و شهوت است و دختر، تنها ابزاری برای رسیدن به این عناصر است.

خطر سقوط اخلاق و انسانیت

وی تأکید کرد: آنچه امروزه دختران جامعه ما را تهدید می‌کند، بعضاً تزلزل در هویت دینی است، اگرچه تعداد دختران با هویت دینی و فرهنگی در جامعه ما کم نیست اما بعضاً شاهد دخترانی هستیم که دچار تَلون شخصیتند که این امر محصول علت‌های مختلفی از جمله خانواده و رفتار والدین با آن‌ها است، سقوط اخلاق و انسانیت یک امر ناگهانی نیست بلکه امری تدریجی است و چنانچه خانواده، تربیت صحیح و نظارت دقیق بر رفتار دختران نداشته باشد، ممکن است آن‌ها به‌تدریج با این سقوط مواجه شوند.

ابراهیمی در خصوص کارکرد عنصر حیا در وجود دختران ابراز داشت: میل به حیا درون انسان امری فطری و پررنگ است، بنابراین آن‌چه از ناحیه غرب، وجود دختران ما را نشانه رفته، ترویج بی‌حیایی است که از طریق تمایل به مد و مدگرایی تبلیغ می‌شود، ولی باید دقت کرد که دختر مسلمان و ایرانی اگرچه ظاهرش در اثر تبلیغات سوء دشمنان کمی دگرگون‌شده، اما در پس این ظاهر غلط‌انداز، نجابت، دیانت، اصالت و نورانیت نهفته است و توجه خانواده و جامعه به این ویژگی‌های درونی دختران می‌تواند حتی ظاهر نامناسب آن‌ها را نیز مناسب کند.

این فعال فرهنگی افزود: نشاط و حوصله دخترانه، لطافت، عواطف، خلاقیت و استعداد دختران در کنار یکدیگر می‌تواند معجزه‌ها بیافریند، پس نباید دختران جامعه را به دلیل فضا و شرایط موجود در اجتماع، از دست رفته تصور و بی‌اعتنایی به رفتار آن‌ها را پیشه خود کرد، بلکه باید به اصلاح رفتار آن‌ها از راه افزایش محبت، اقدام کرد و پدر، مادر، مدرسه، حکومت و مسئولان باید وسایل رشد و کمال دختران جامعه را فراهم آورند نه اینکه شخصیت او را خدشه‌دار کنند تا او برای ابراز وجود، مجبور به خود آرایی شود.

نیازمند واقع‌بینی و محبت در مورد دختران هستیم

وی یادآور شد: آنچه دشمن به دنبال آن است، از بین بردن فروغ حیا در وجود دختران است و ما برای تصحیح رفتارها و جبران خطاها، نیاز به واقع‌بینی داریم، رفتارهای عاقلانه و حکیمانه، رفتارهای خیرخواهانه و صلاح جویانه، در کنار محبت و صفا، می‌تواند در نشاط و امید و هیجان بخشی به دختران مؤثر باشد و آن‌ها را از دام‌های شیطانی مصون بدارد.

ابراهیمی بابیان لزوم لذت بردن دختران از زندگی در ابعاد مادی و معنوی اذعان داشت: دختران ما باید از زندگی مادی و معنوی خود لذت ببرند و ما به‌عنوان والدین، موظف هستیم که این التذاذ را در همه شئون زندگی برای آن‌ها تبیین و آن‌ها را با چهارچوب‌های اخلاقی آشنا سازیم که اگر معنای التذاذ از امور مادی و معنوی به‌خوبی تبیین شود، فقط در زیبایی‌های ظاهری خلاصه نمی‌شود.

کارشناس مسائل دینی اضافه کرد: باید به‌خوبی تبیین شود که اصل گرایش به زیبایی و زیباسازی و زیبادوستی، یک امر فطری است، اما نباید این‌ها ابتذال اخلاقی را نتیجه دهد و این توجه به زیبایی نباید مشغله اصلی زندگی انسان شود و انسان را به خودنمایی و تبرج وادارد، علاوه بر این باید میدان را برای فعالیت صحیح و سالم دختران طوری آماده کنیم تا آن‌ها به مرحله‌ای از عظمت و اعتلای روحی برسند که بتوانند احساس خودباوری کنند و این امر از مسیر ایجاد پیوند قلبی میان دختران و والدین ایشان امکان‌پذیر خواهد بود.

به دختران اجازه ابراز احساسات بدهیم

وی با عنوان جایگاه دختر در دین بیان داشت: در برخی از خانواده‌ها هنوز پسران واجب‌تر، ضروری‌تر و مفیدتر از دختران تلقی می‌شوند، درصورتی‌که حمایت اخلاقی والدین از دختران به تصحیح این بینش کمک خواهد کرد؛ همچنین دختران به دلیل داشتن عواطف و احساسات، از روحیه آسیب‌پذیری برخوردار هستند، بنابراین والدین باید به دختران اجازه ابراز احساسات آزادانه در منزل دهند تا از این ناحیه آسیب نبینند.

ابراهیمی خاطرنشان کرد: در تعریف دین برای دختران، کوتاهی کرده‌ایم و غالباً دین برای دختران مجموعه‌ای از ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها معرفی‌شده، درحالی‌که این نگاه، بدترین نوع نگاه به دین است و متأسفانه از طرف مغرضان نیز تبلیغ می‌شود و قطعاً اگر جایگاه دین و جایگاه دختران در دین به‌خوبی هویدا شود، لجبازی‌های دخترانه نیز کمتر خواهد شد.

این فعال فرهنگی عنوان داشت: حل بحران هویت دینی در دختران، تنها از طریق ارائه الگوی صحیح امکان‌پذیر خواهد بود، الگوهایی که دختران ما دارند همه‌جانبه نیست و همواره تضاد در رفتار الگوها دیده می‌شود و همین تضاد و تقابل رفتار و گفتار، منجر به آسیب‌پذیری می‌شود، بنابراین برای تعمیق و نهادینه شدن باورها، نیازمند معرفی الگوی مناسب هستیم.

لزوم توجه به ظرافت‌های وجودی دختران

وی تصریح کرد: توجه بیشتر افراد به ظرافت جسمی دختران است و اگر در خانه و جامعه، دفاعی هم از دختران صورت می‌گیرد با تکیه‌بر همین ظرافت جسمی است درحالی‌که باید به ظرافت فکری، و کارکردی و ظرافت در تدبیر دختران نیز دقت ویژه نمود.

ابراهیمی در پایان گفت: اولین جایی که ممکن است دختران مورد ظلم قرار گیرند، خانواده است، بنابراین دختر باید در محیط خانواده محترم شمرده شود و تعبیر حسنه بودن، نعمت بودن و باقیات و صالحات بودن دختر در روایات، تکلیف ما را در برخورد با دختران روشن می‌کند و زمانی که جایگاه حقیقی دختر در خانواده مشخص باشد، نیازمند جایگاه تصنعی و تشریفاتی در جامعه نخواهند بود.

https://www.farsnews.ir/isfahan/news/13980413000600/%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%AA%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AC%DB%8C-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D9%87-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D8%A7%D8%B3%D8%AA

دیدار مقام معظم رهبری با بانوان طلبه در ماه مبارک رمضان امسال اتفاق مبارکی بود که سفره بحث و گفت‌وگو در رابطه با جذابیت‌های این دیدار در برخی از محافل حوزوی همچنان گسترده است.

به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان به نقل از خبرگزاری تسنیم، آنچه این دیدار را برای بانوان طلبه شیرین‌تر کرد، وجود تعدادی از خواهران طلبه‌ای بود که به نمایندگی از سایر طلاب برای صحبت در محضر مقام معظم رهبری انتخاب شده بودند و این امر می‌توانست گویای میزان توجه رهبر معظم انقلاب به حضور بانوان طلبه و نقش آنان در اجتماع باشد.

تعبیر پدیده بودن حوزه‌های علمیه خواهران که سال‌ها پیش از جانب رهبر انقلاب مطرح شده بود، باب گفت‌وگوی یکی از طلبه‌های خواهر را باز کرد تا با خیالی آسوده از وجود مشکلات در این حیطه صحبت کند.

یکی از مشکلاتی که در این دیدار و لابلای گفت‌وگوها مطرح شد عدم باورپذیری علمی و اجرایی خواهران طلبه توسط برخی از مسئولان است که این دیدگاه بعد از سال‌ها فعالیت همچنان در برخی از بخش‌ها پر رنگ به نظر می‌رسد.

اگر چه همواره نام حوزه با عنوان روحانی گره خورده است و سیاست‌گذاران و تصمیم گیرندگان مراکز حوزوی آقایان هستند اما نمی‌توان این امر را دلیلی بر عدم توانایی بانوان طلبه دانست.

زهرا ابراهیمی کارشناس اخلاق نمایندگی مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی که وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان است، در این باره به تسنیم می‌گوید: قطعاً اگر دیدگاه مسئولان نسبت به توانمندی بانوان و قدرت علمی و اجرایی آنان تغییر کند حوزه‌های خواهران نیز از حضور نقش آفرین بانوان در عرصه‌های مختلف بهره‌مند می‌شود و به تبع پای این تجربه به سایر عرصه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هم کشیده می‌شود. باید پذیرفت که بانوان طلبه مهمان ناخوانده حوزه‌ها نیستند بلکه آنان نیز همچون مردان روحانی، فرزندان حوزه به شمار می‌روند.

پرهیز از نگاه تقلیلی به حوزه‌های علمیه خواهران از دیگر اموری بود که در این دیدار به آن اشاره شد. یکی از خواهران طلبه در رابطه با واگذاری امور بانوان طلبه به خودشان صحبت کرد و رسیدن به این هدف را از طریق اعتماد و اعطای فرصت در عرصه‌های مختلف سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و مدیریت‌های اجرایی به بانوان ممکن دانست.

ابراهیمی در این باره می‌گوید: به نظر می‌رسد سپردن مسئولیت‌های حوزوی به بانوان طلبه می‌تواند زمینه‌های حضور آنها را در مجامع، شوراها و مجموعه‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر کشوری فراهم سازد.

وی ادامه می‌دهد: از دیگر اموری که در این دیدار ارزشمند به آنها پرداخته شد این مساله بود که جوان امروز از طرفی جوانی پرسشگر، دقیق و منتقد است و از طرف دیگر تعلیم و تبلیغ از وظایف مهم حوزویان محسوب می‌شود و حوزه باید پاسخگوی نیاز جستجوگری جوانان باشد، بنابراین تحول در نظام حوزه و تأکید بر اصل توانمندی مدیریت در زندگی به خوبی احساس می‌شود و این امر از طریق تنوع بخشی به نظام‌های آموزشی حوزه، تعمیق برنامه‌های موجود، احیای سنت‌های اصیل حوزوی، توجه به نقش تلاش و تکاپوی فردی طلاب در طراحی برنامه‌های درسی، فرار از شیوه آموزشی انبوه خوان و حفظ محور و اهمیت به برنامه‌های مهارت بخش امکان پذیر است.

کارشناس اخلاق نمایندگی مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی در اصفهان تصریح می‌کند: وجود یک‌صد هزار طلبه خواهر ظرفیت و پتانسیل بالایی است که متاسفانه امروزه مغفول مانده و طلاب خواهر بعد از سال‌ها درس خواندن و گذر از فیلترهای سخت و دشوار آزمون‌ها و ارائه پایان‌نامه‌ها امروز مجبور به خانه‌نشینی و عدم فعالیت شده‌اند در حالی که با یک برنامه‌ریزی دقیق و منسجم می‌توان آنها را در فضای حقیقی و مجازی به فعالیت واداشت و انگیزه از دست رفته آنها را احیا کرد.

نکته قابل توجه در این دیدار و گفت‌وگوها این بود که رهبر انقلاب در رابطه با موضوع به رسمیت شناختن توانمندی بانوان طلبه اینگونه پاسخ دادند: «یکی از خواهران پرسیده‌اند: جایگاه اجتماعی طلاب خواهر کجاست؟ بله، سؤال به‌جایی است. این‌همه فاضلِ زن داریم؛ حضورشان در خانواده و اجتماع خیلی مغتنم است.

یک روزی، یک بانوی ملّای اصفهانی بود که مرحوم طباطبائی هم با ایشان ملاقات کرد و با ایشان مباحثات داشت. افتخار می‌کردیم که یک بانوی فاضل داریم! اما حالا چند ‌ده هزار طلبه‌ی فاضل [داریم] که بینشان تعداد زیادی فضلای برجسته هستند -چه در زمینه‌ علوم عقلی، چه در زمینه‌ فقه و بقیّه‌ دانش‌های رایج حوزه- [این] خیلی چیز مهمّی است؛ [باید] جایگاه اینها معلوم بشود.

این آخر هم یکی دیگر از خانم‌ها پیشنهادهایی در همین زمینه داشتند که آنها هم مهم است، [از جمله اینکه] ظرفیّت‌هایی که در طلّاب خواهر هست، به رسمیّت شناخته بشود و در مراکز گوناگون فرهنگی و فکری و مانند اینها، در این کمیسیون‌ها، کمیته‌ها، شوراها و در مراکز رسمی از اینها استفاده بشود؛ این به نظر من جزو کارهای مهمّی است که در حوزه باید انجام بگیرد. ما هم اگر از لحاظ اجرائی کمکی لازم باشد بکنیم، حرفی نداریم. این کار، کار ما نیست، کار حوزه است؛ منتها ما می‌توانیم از لحاظ اجرایی سفارش کنیم، کمک کنیم، که می‌کنیم اگر مطلبی برسد»

این بانوی طلبه ادامه می‌دهد: دیدگاه دقیق و عمیق رهبری به این موضوع و قول مساعدت در جایی که لازم باشد، شور و شعف بانوان طلبه حاضر در مجلس و همچنین طلاب غایب را دوچندان کرد.

یکی از اموری که همواره مورد بحث و گفت‌وگو بوده، کمیت و کیفیت حضور زن در اجتماع و مرزبندی بین فعالیت‌های خانوادگی و اجتماعی است.

وی در این باره می‌گوید: برخی نگاهشان در این قضیه افراطی است تا جایی که حضور زن در اجتماع  را مانعی بر انجام وظایف خانوادگی او می‌دانند و به همین دلیل او را به‌شدت از حضور در جامعه منع می‌کنند. عده‌ای نیز نگاهشان به این مساله تفریط گونه است تا جایی که به هر بهانه‌ای و در هر شرایط و موقعیتی موافق حضور زن در اجتماع هستند بدون در نظر گرفتن ملاک‌های لازم برای حضور، اما عده‌ای در این میان نگاهی معتدل داشته و تقسیم وظایف و مرزبندی بین خانه و جامعه را گوشزد می‌کنند.

تبیین الگوی خانواده‌ محوری به نحو شفاف و قابل جمع با حضور در اجتماع، تبیین وضعیت خانواده در غرب و نقد آن، کاربردی کردن پژوهش‌ها با توجه به مباحث زنان، آینده‌نگری و غیره از جمله مباحث مربوط به حوزه فعالیت اجتماعی بانوان بود که در دیدار رهبری از ناحیه یکی از طلاب خواهر بیان شد.

ابراهیمی در این باره تصریح می‌کند: اسلام همواره بر آشنایی عمیق و عالمانه زنان با معارف اسلامی و محقق کردن آن در متن خانواده و اجتماع تاکید دارد. بنابراین بر همه ما لازم است تا با جهت‌دهی همه فعالیت‌های خویش به سمت ظهور و بروز عملی آموزه‌ها و دستورات دینی در جامعه و رفتارهای فردی و جمعی به این امر جامه عمل بپوشانیم و به سمت عینیت بخشی دستورات دینی در جامعه و زندگی شخصی گام برداریم.

https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/04/01/2037648/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B7%D9%84%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D9%88%D8%AF

به گزارش صاحب نیوز؛ امروزه اهمیت مقوله حیاتی عفاف و حجاب صرفاً به رعایت حجاب بر نمی گردد و همه می دانند که این دو مقوله به هم پیوسته و مهم تضمین سلامت حامعه را در پی خواهد داشت اما همیشه شبهاتی از سوی داعیه داران بی حجابی و مخالفان این امر مقدس رواج پیدا می کند. برای واکاوی برخی شبهات در این رابطه با دو تن از کارشناسان مرکز ملّی پاسخگویی دینی کشور به گفتگو نشستیم.

* تعریف شما از حجاب چیست؟

جواد حیدری: واژه حجاب در قرآن کریم هم استفاده شده است؛ حجاب در لغت به معنای حاجب و به معنای مانع چیزی شدن است؛ واژه حجاب در آموزه های دینی در واژه ستر مطرح می شود و شهید مطهری معتقد است که چقدر خوب بود از همین واژه استفاده می شد؛ چرا که برخی معترضین به حجاب اعتراضشان از همین واژه نشئت گرفته و معتقدند حجاب نوعی حصر و نوعی مانعیت در آن نهفته است و این به معنی محدودیت محصوب می شود؛ آنچه برای پوشش در مبانی دینی در معنی حجاب به کار می رود ستر است؛ در اصطلاح نوعی پوشش که بازدرندگی را هم داشته باشد تعریفی در شارع مقدس از حجاب است.

زهرا ابراهیمی: حجاب می تواند میوه و ثمره عفاف باشد و عفاف ثمره حیا است؛ حیا یک امر ذاتی، فطری و درونی و ویژگی همه انسان هاست و از زمان خلقت این حیا وجود داشته است در مرحله بعد این حیا باید در رفتار انسان نمود پیدا کند، یکی از نمود های حیا بحث عفاف است که این عفاف و عفت جنبه های مختلفی دارد و در مرحله بعد ثمره این عفاف حجاب است؛ حجاب نوعی پوششی و عامل بازدارنده ای است که نتیجه حجاب و حیای درونی باشد.

* حجاب از گذشته در فرهنگ ایرانی چه جایگاهی داشت؟

جواد حیدری: گاهی پیامبر اسلامی احکامی را به مسلمین بیان می کنند بدون اینکه پیشینه ای داشته باشد، اما گاهی احکامی را مطرح می کنند که پیشینه ای را هم دارد و حجاب نوع دوم است؛ سختگیرانه ترین قوانین در ایران باستان در مورد زنان اتفاق می افتاده است که اکنون به کتب زرتشتیان مراجعه کنیم مشاهده می کنیم که خانم ها چه نکاتی را باید رعایت کنند و حتی در ایران باستان خانم ها اجازه صحبت با محارم خود را نداشتند و این یعنی سخت گیری در حجاب و رفت و آمد خانم با دیگران وجود داشته است؛ زن قبل اسلام در ایران یک شی، یک کالای بی ارزش است و جایگاهی در امور اجتماعی ندارد؛ در حال حاضر اگر به آثار باستانی که با مبانی ایرانی ساخته شده است که یکی از آن ها تخت جمشید است در این آثار مجسمه یک زن بی حجاب نمی بینید و این یعنی قبل از اسلام حجاب در ایران وجود داشته است؛ البته در شبه جزیره عربستان در زمان ظهور اسلام با بی حجابی رو به رو بودیم.

* رعایت عفاف بدون حجاب در جامعه امکان پذیر است؟

زهرا ابراهیمی: حیا و عفاف به عنوان ریشه اصلی هستند و حجاب نمود این ریشه است؛ اینکه در برخی از جوامع می بینیم که ملزم به حجاب نیستند اما در عین حال یک سری موارد را رعایت می کنند؛ دقیقاً به عفاف بر می گردد و بر گرفته از حیاست که امری فطری است؛ امروز جامعه ما علاوه بر اینکه در حجاب دچار مشکل شده در عفاف هم مشکل داریم و چیزی که در جامعه میبینیم صرفا بد پوششی و کم حجابی نیست، بلکه جامعه به سمتی می رود که در واقع عفیف بودن آن زیر سؤال می رود؛ در جوامع مختلف قوانین و هنجاری وجود دارد که لباس را برای هر جایگاه و محیط تعریف می کند؛ امروز متأسفانه در جامعه خودمان توازن در حال به هم خوردن است. برای مثال خانم لباسی که برای یک جشن انتخاب می کند با همین لباس در خیابان هم حضور پیدا می کند این نشان دهنده این است که اگر به ثمره عفاف که همان حجاب است توجه نشود این ثمره زیر سوال می رود.

*برخی مسائل اقتصادی، معیشت و اختلاس را مطالبه مردم عنوان کنند و حجاب را کم اهمیت و نیاز جامعه و مطالبه مردم نمی دانند، نظر شما چیست؟

زهرا ابراهیمی: آن هایی که این گونه صحبت می کنند، صحبتشان به عدم شناخت صحیح نسبت حجاب و نسبت های که این بی حجابی را در جامعه ایجاد کرده بر می گردد؛ در مشکلات بی حجابی عوامل مختلفی تاثیر گذار است و اینکه برخی بی حجابی را به عواملی چون معیشت و اقتصاد گره می زنند نوعی راه فرار از اتفاقی که افتاده است و توجه به حجاب به معنای چشم بستن به اختلاس یا مشکل دیگر نیست و اگر به خوبی نگاه کنیم این دیدگاه و قانون گریزی در  موارد دیگر هم تأثیر خواهد بود و تسری پیدا خواهد کرد.

* آیا انتخاب آزادانه نوع حجاب و پوشش به معنای آزادی است؟

جواد حیدری: برخی از منتقدان حجاب برای اینکه اصل را تحت الشعاع قرار دهند حجاب را در مقابل آزادی قرار می دهند؛ اما حجاب در اسلام به معنای سلب آزادی و حصر خانگی نیست و در جوامع امروزی آزادی این طور معنا می شود که حرکت آزاد هر فرد مانع سلب آسایش دیگری نشود؛ بدیهی است هر کس در حجاب می تواند با سلیقه خود حجاب را با توجه به تعریف حجاب انتخاب کند که البته نکاتی که در انتخاب لباس مطرح است باید رعایت کند؛ البته به اسم آزادی نباید دین و شرع را زیر پا بگذاریم و همین طور آزادی یک نفر نباید آزادی دیگری را سلب کند؛ عقل حکم می کند که برای حفظ آزادی و امنیت روانی جامعه به سمت حجاب برویم.

* چرا حجاب در کشورهای غربی مورد توجه قرار گرفته است و از تجربه حجاب برای اولین بار افراد در غرب احساس خوبی دارند؟

جواد حیدری: یکی از اندیشمندان غربی می گوید، اولین قربانی بی بند و باری در جوامع غربی عشق بود یعنی حالت رابطه عاشقانه زن و مرد، با محوریت خانواده اولین قربانی بی بند و باری و رعایت نکردن عفاف وحریم بود؛ اگر میبینیم در جامعه غیردینی سکولار هم حجاب در حال گسترش است به این خاطر است که عقل انسان به انسان گوش زد می کند در سایه حجاب آرامش روانی وجود دارد و با نگاه منفعت طلبانه به این نتیجه می رسد.

در جامعه دینی ما پوشش و حجاب وضعیت خوبی دارد؛ متأسفانه عده ای از روی غرض و مرض بی حجابی را اپیدمی گزارش می کنند؛ اصحاب رسانه باید برکات انقلاب را بیان کنند. امیرالمؤمنین می فرمایند: یک دیوار سفید را مقابل خود در نظر بگیرید یک نکته سیاه کوچک زیاد به نظر می رسد؛ غیر از فرایض دینی، یکی از عوامل سست شدن پیوند های خانوادگی و بالا رفتن امار طلاق رعایت نکردن پوشش و حدود است؛ وقتی می بینم استواری اجتماع، استحکام خانواده و ارزش و جایگاه زن که بالا می رود در حفظ حجاب است و چه اسراری برای رعایت نکردن این اصل عقلی و دینی است؟

* حجاب در حالی که برای فرد الزام است گاهاً در برخی قسمت های جامعه چون صدا و سیما به درستی رعایت نمی شود، نظر شما چیست؟

زهرا ابراهیمی: عدم تناسب بین سازمان ها و نهاد ها باعث این مشکل شده است؛ در سال 84 طرحی در مورد راهبرد های رعایت عفاف و حجاب که 26 نهاد را در کنار هم قرار می داد و قرار بود در کنار هم در مورد حجاب راهکارهایی ارائه دهند؛ این 26 نهاد مثل زنجیر کنار هم قرار می گیرند ولی هیچ کدام دقیق انجام وظیفه نکردند به غیر از نهادهایی که ظاهر سازی می کنند؛ نهادهایی که ملزم به رعایت حجاب هستند کوتاهی می کنند؛ حلقه هایی در این زمینه تشکیل نشده و  تنها نیرویی که باقی می ماند نیروی انتظامی است و به تنهایی توانایی ندارد که مشکل را بر طرف کند.

* در حالی که دشمن تلاش می کند عفاف را با از بین بردن حجاب از بین ببرد برخی در داخل هم خواسته یا ناخواسته در همین جهت حرکت می کنند نظر شما چیست؟

جواد حیدری: برای رعایت عفاف قطعاً حجاب لازم است این دو لازمه هم هستند و حجاب به خصوص چادر نمود باز دارندگی در سطح بالایی دارد؛ در مبارزه با حجاب، آن را مقابل آزادی، مد گرایی و از قوانینی که دِمُده شده حجاب را مطرح می کنند، که البته در جامعه این اتفاق افتاده است و بعضی تحت تأثیر قرار گرفته اند؛ اصول اخلاقی از جمله مسئله حجاب در بستر زمان قدیمی نمی شود اگر بعضی افراد اصول اخلاقی را ضرب در محور زمان کنند و با الفاض قشنگ بگویند هر چیزی که قدیمی باشد نادرست است پس باید بگوییم در قدیم دو ضرب در دو چهار تا می شد و الان دو ضرب در دو پنچ تا می شود اصول اخلاقی، نه رفتار اخلاقی را امور مطلق می دانیم نه امور نسبی، مسئله حجاب یک اصل اخلاقی است اگر یک تدبر و تفکر خاصی باشد این مسئله را آنالیز می کند.

* برخی در مورد بی حجابی در جامعه اغراق می کنند نظر شما چیست؟ حجاب برای آقایان در جامعه چگونه است؟

زهرا ابراهیمی: رعایت پوشش هم برای خانم ها و هم برای آقایان است و این حساسیت هایی که مطرح می شود به دلیل عدم نهادینه کردن این امر فرهنگی است؛ ما به درستی وظایف هر کدام از آقا و خانم را تبین نکرده ایم چه بسا که خود ارایی و بی حجابی به خاطر مورد توجه قرار گرفتن اقایان و رفتار اقایان باشد.

جواد حیدری: وقتی با واژه انسان مواجه هستیم فارق از جنسیت است حجاب یک امر فطری و انسانی است، و زن و مرد ندارد دستور قران کریم اول در باره اقایان بوده است که کنترل چشم و عفت داشته باشند و در مرحله بعد در مورد حجاب خانم ها صحبت شده است

* راهکار برای الزام قانونی حجاب چیست؟

زهرا ابراهیمی: اگر به حجاب به عنوان قانون نگاه کنیم قوانین مدنی و قضائی هر دو الزام اور هستند ولی عرف جامعه طوری است که توجه ان به قوانین جزایی و کیفری بیشتر است و اگر به بحث حجاب به عنوان قانون مدنی نگاه کنیم الزام آوراست و نتیجه مطلوبی خواهد داشت.

جواد حیدری: تنبیه، تشویق و فرهنک سازی باید باهم باشند ما با یک جامعه عاری از هرگونه پوشش روبه رو نیستیم و درصد بالایی رعایت پوشش را دارند، فرهنگ سازی کنیم که این حالت حفظ شود و تشویق عملی و لفظی خوب است؛ اما با تنبیه نسبت به افرادی که جهل به این مسئله دارند و یا فواید این مسئله را نمی دانند موافق نیستم اما نسبت به عده ای که با گروه هایی که در خارج از کشور سازماندهی میشوند و دست به اسلحه ارزش های ما و امنیت روانی ما را هدف قرار می دهند با تنبیه و مجازات مقابله باید کرد.

* چرا حجاب در کشور ما آزاد و همانند کشوری مانند ترکیه نیست؟

جواد حیدری: آیا اینکه خانم برای اقا عادی شود خوب است؟ این یک مصیبت است که خانم برای اقا عادی شود دغدغه اسلام این است که زن در برابر مرد عادی نشود ایا در جوامع غربی که زن برای مرد عادی شده غریزه جنسی اقایان از بین رفته است؟ خیر آستانه ی غریزه بالا رفته است چون زن عادی شده و برای مرد جذابیتی ندارد با مفاسد مشمئز کننده چون ازدواج با حیوانات و مسئله هم جنس گرایی مواجه است.

زهرا ابراهیمی: برای میل جنسی دو بعد روحی و روانی و بعد جسمی تعریف شده بعد جسمی اشباع پذیر و حدی دارد ولی در بعد روحی اشباع ناپذیر است و به تنوع طلبی می رسد و فواید حجاب بیشتر برای زن است و باید شناخت ایجاد شود، این شناخت انسان را به این گرایش می رساند و تا گرایشی نباشد رفتاری نخواهد بود.

https://sahebnews.ir/960328/%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AF-%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8-%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8.htm

خبرگزاری حوزه/ عنوان هر رویدادی، گویاترین توضیح و تفسیر برای اهداف آن رویداد است. عنوان قرآن و عترت نیز به خوبی می تواند بازگوکننده ی اهداف و برنامه های نمایشگاه قرآن و عترت باشد.

نمایشگاهی که هر ساله در ماه مبارک رمضان در اصفهان برگزار می گردد و بهانه ای می شود تا دغدغه مندان دینی سالی یک بار به نام قرآن دور هم جمع شوند.

دستگاه ها و نهادهای مختلفی برای حضور در این نمایشگاه اعلام آمادگی می کنند و متناسب با نوع فعالیت خویش، به ترویج فرهنگ قرآنی می پردازند؛ چراکه معتقدند قرآن و عترت سندی راهبردی در تضمین سعادت انسان است.

اگرچه تلاش های وافری در جهت هرچه باشکوه تر برگزار شدن این نمایشگاه انجام می پذیرد و مسئولین مربوطه از هیچ تلاشی برای رسیدن به این هدف دریغ نمی کنند؛ اما به نظر می رسد حلقه مفقوده در این امر، رها کردن مخاطب بعد از اتمام نمایشگاه است.

فضای نمایشگاه به میدان مسابقه ای می ماند که هر کس بیشتر تلاش کند زودتر به خط پایان می رسد. مهمترین هدف در این نمایشگاه  ارائه محصولات و محتواهای دینی،  قرآنی و فرهنگیست و از این هدف می توان در جذب مخاطب جوان بهره فراوانی برد؛ اما آنچه در اکثر نهادهای حاضر در نمایشگاه شاهد هستیم این است که ارائه ی محتوا و ارتباط با مخاطب تنها محدود به همین چند روزیست که نمایشگاه برپاست و بعد از اتمام نمایشگاه و جمع شدن غرفه ها، ارتباط با مخاطب نیز قطع می شود.

فضایی که می تواند استمرارِ در ارتباطِ با مخاطب را نتیجه دهد، تنها به ارتباطی یک سویه و محدود ختم می گردد؛ بنابراین بهتر است نهادهای حاضر در نمایشگاه تنها هدفشان جذب مخاطب آنی نباشد و به همراه کردنِ مخاطب با خود، فارغ از فضای نمایشگاه بیندیشند.

اگرچه مسئولین مربوطه جدا شدن بخش‌های تجاری از بخش‌های فرهنگی و مذهبی را از نقاط قوت امسال نمایشگاه نام بردند؛ اما یکی از اموری که می توان به عنوان ضعف چینش در نمایشگاه از آن نام برد همجواری غرفه های کودک و نوجوان با غرفه هایی است که به دنبال فعالیت علمی و قرآنی در نمایشگاه هستند.

با توجه به اینکه جنس کار برای کودک و نوجوان متفاوت از جنس فعالیت علمی و دینی برای بزرگسالان است و غرفه های کودکان همواره همراه با سر و صدا و هیجانات متعدد به دلیل بازی و سرگرمی و مسابقه است، بهتر است فضای کودک و نوجوان فضای اختصاصی و مجزا از فضاهای علمی نمایشگاه باشد تا تزاحمی برای هیچ کدام یک از گروه ها ایجاد نشود.

تبلیغ حداقلی برای نمایشگاه قرآن و عترت از دیگر ضعف هایی است که می توان به آن اشاره کرد و رفع این نقیصه همت بیشتر رسانه ها و صدا و سیما را می طلبد تا مردم از این طریق بتوانند تعامل بیشتری با جامعه قرآنی پیدا کنند.

جوان امروز در عین حالی که تشنه ی فهم قرآن است، نیازمند خلاقیت و ابزارهای خلاقانه برای درک قرآن می باشد؛ لذا تلفیق هنر قرآن با پژوهش های قرآنی می تواند نیاز جوان تشنه خلاقیت را تأمین نماید و این امر با تلفیق و ترکیب برخی از غرفه های هنری و پژوهشی در سال های آینده امکان پذیر خواهد بود.

فضای نمایشگاه به خوبی می تواند بازگوکننده تلاش و برنامه ریزی های اجرایی مسئولین باشد؛ اما در کنار برنامه های اجرایی باید برای برنامه های پژوهشی و علمی نمایشگاه نیز  فکری کرد.

تشکیل اتاق فکر و بررسی کارشناسانه و متخصصانه ابعاد مختلف نمایشگاه و ارائه نتایج این بررسی ها به زیر گروه های مختلف قبل از برپایی نمایشگاه می تواند در این امر یاری رسان خوبی باشد.

دادن خط فکری به زیرگروه ها برای فعالیت فرهنگی و قرآنی بهتر، از وظایف این اتاق فکر است.

با توجه به اینکه مباحث قرآنی و فرهنگی گسترده و متنوع است، تقسیم بندی صحیح و متناسب با تخصص این مباحث بین زیرگروه ها قبل از تشکیل نمایشگاه، ضرورتی اجتناب ناپذیر است تا بدین وسیله از موازی‌کاری و کارهای تکراری پرهیز شود.

کم رنگ بودن بخش عترت و سبک زندگی اسلامی که می توان از شرح زندگی ائمه معصومین علیهم السلام برای پوشش آن بهره گرفت از دیگر نقاط ضعف این نمایشگاه محسوب می شود؛ لذا باید دقت کرد که توجه صِرف به ظواهر، ما را از معارف قرآنی غافل نسازد تا خدایی ناکرده شاهد مهجوریت قرآن در نمایشگاه قرآن نباشیم.

از جمله نشانه های بارز تشیع، حب به اهل البیت علیهم السلام است که اگر حقیقتا این حب وجود نداشته باشد تردید در شیعه بودن رواست و از جمله مصادیق حب به اهل البیت علیهم السلام، شادی در شادی آنها و محزون  بودن به حزنشان است.

 همانگونه که در روایت آمده است:

عنِ الامام الصّادِقِ – علیهِ السَّلام – قالَ: شِیعَتُنا خُلِقُوا مِنْ فاضِلِ طِینَِتِنا وَ عُجِنُوا بِماءِ وَلایَتِنا یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا ویَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا.

امام صادق – علیه السلام – فرمودند: شیعیان ما از باقیمانده گل ما آفریده شده اند، ولایت ما در سرشت آنان عجین گشته است، آنان با خوشی ما خوشحال و با ناراحتی ما ناراحتند. (۱)

یکی از اموری که می تواند به شادی و حزن شیعه رنگ عینیت ببخشد برگزاری مراسماتی است که به ائمه معصومین علیهم السلام تعلق دارد و منتسب به ایشان می باشد.

از طرفی رعایت اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط از نشانه های عاقل به شمار می رود همانگونه که در روایت آمده است:

امام علی علیه السلام :

لا تَرَى الجاهِلَ إلاّ مُفرِطا أو مُفَرِّطا/ نادان را نمى ‏بینى، مگر در حال زیاده‌روى یا کم گذاردن. (۲)

با توجه به این دو مقدمه به خوبی می‌توان دریافت که برگزاری مراسم و گرامیداشت مناسک مذهبی جزء لاینفک عرض ارادت به اهل بیت علیهم السلام است به شرطی که به افراط گراییده نشود.

افزوده شدن برخی مناسبت‌ها به فهرست عزاداری شیعه، اگرچه در ظاهر مولود برخی هیئت های مذهبی می‌باشد؛ اما با نگاهی دقیق تر و واکاوی عمیق تر می توان آن را ثمره تشیع افراط گرا دانست.

تشیع افراط‌ گرا همواره در طول تاریخ با نگاه افراط گونه اش به فرم و ظاهر امور، حقیقت و باطن آنها را مورد تهدید قرار داده است.

مراسمات و مناسبت های مذهبی نیزاز این نگاه در امان نمانده و پدیده ای به نام فربهی مناسکی، مولود همین دیدگاه می باشد.

عزاداری دهه محرم، مراسم شب های قدر، عزاداری فاطمیه، جشن نیمه شعبان و اعیاد عزیزی که در اسلام وجود دارند از جمله مراسم و مناسکی هستند که در تقویم تاریخ شیعه همواره مورد توجه قرار می گرفته است.

توجه به این مراسم و مناسک برای تشیعی که در مسیر عقلانیت دینی گام بر می دارد اصلیست پذیرفته شده، اما انتقاد اصلی به مناسبت هایی است که اگرچه در تقویم شیعه بوده اما فراگیر و توسعه یافته نبوده و امروزه توسط برخی از افراد، این ایام و مناسبت ها به طور جِد مورد توجه قرار می‌گیرد، تا جایی که از فضای حقیقی و مجازی برای تبلیغ آن مراسم استفاده می گردد.

از تغییر نام پیج ها در صفحات مجازی و بهره مندی از هشتگ ها گرفته تا تبلیغ بر روی بنرها در سطح شهر و این خود می‌تواند عاملی باشد تا از یک طرف فلسفه حقیقی عزاداری از متن به حاشیه رانده شود و از طرف دیگر دین اسلام به دین غم و مخالف شادی متهم گردد.

اگرچه فربهی مناسکی اصطلاحی جامعه‌شناسانه است و برخی از جامعه شناسان مدام از آن انتقاد می کنند، اما نباید به بهانه فربهی مناسک به مخالفت کردن با اصل برگزاری مراسمات مذهبی پرداخت و تمام مراسمات و مناسبت ها را در این دایره محصور نمود.

عده ای از جامعه شناسان بر این معتقدند که برخی از مراسمات و مناسک مذهبی و ایام عزاداری تنها در سال های اخیر به تقویم شیعه افزوده شده و به همین دلیل آنها را تنها واکنش‌هایی افراطی از سوی برخی مذهبیون تلقی می کنند، در حالی که برخی از این مراسمات و مناسبت ها در طول تاریخ مورد نظر شیعه بوده و نباید آنها را از اختراعات امروزه مذهبیون دانست.

بنابراین اگرچه با فربهی مناسک و توسعه ی مناسبت های مذهبی که نتیجه اش جز تضعیف و تخریب چیز دیگری نیست مخالفیم، اما در عین حال نباید همه مراسم و مناسبت ها را به بهانه فربهی مناسکی کنار بگذاریم؛ چراکه نسبت دادن فربهی مناسکی به اکثر مناسبت های شیعی نیز می تواند خطر آفرین باشد.

 پی نوشت:

۱.شجره طوبی، ج ۱، ص ۳

 ۲.نهج البلاغه، حکمت ۷۰

 زهرا ابراهیمی، کارشناس اخلاق مرکز ملی پاسخگویی به سوالات