چرا باید برای امام حسین (علیه السلام) عزاداری کنیم؟
آنچه می‌تواند منجر به معنا بخشی عزاداری باشد فلسفه و حکمت‌های ظاهری و باطنی عزاداری است.
قطعاً عدم توجه به فواید عزاداری منجر می‌شود که هر ساله در آستانه نزدیک شدن به ماه محرم تبلیغات سوء در جهت تخریب این ماه صورت پذیرد و مخالفان از بحث کمک به فقرا به جای نذری دادن گرفته تا متهم کردن دین و دینداران به حزن و اندوه، از هیچ تلاشی در این مسیر فروگذار نکنند.
تصور عزاداری بدون در نظر گرفتن حکمت‌هاست که منجر می‌شود تمام بخش‌های عزاداری از گریه کردن بر اهل البیت (ع) گرفته تا حضور در مجالس روضه، همه و همه کاری عبث تلقی شود غافل از اینکه فلسفه عزاداری بر امام حسین (ع) با فلسفه قیام ایشان گره خورده است.
زهرا ابراهیمی، کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سئوالات دینی در باب این مباحث به خبرنگار تسنیم گفت: تعظیم و تکریم بزرگان در هر مکتبی امری عادی است به گونه‌ای که در زمان حیات با احترام و تبعیت و در زمان ممات با برگزاری مراسم بزرگداشت، این تعظیم نمود عینی می‌یابد و افراد با یادآوری آن شخص همواره خود را پیرو راه او می‌دانند.
وی ادامه داد: در مکتب اسلام و در رابطه با اهل البیت (ع) نیز با توجه به هدف مقدس آنان در دفاع از مظلوم و مبارزه با ظلم، این تعظیم جلوه بیشتری یافته و عزاداری نوعی اعلام طرفداری از ستمدیده و بیزاری از ستمگر تلقی می‌شود.
کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سئوالات دینی بیان کرد: وقتی امری برای انسان مهم قلمداد شود و جزء باورهای او گردد با گذشت زمان نفوذ این باور در بُعد فردی و اجتماعی انسان افزون می‌یابد و تاثیرات آن بیشتر می‌شود. واقعه کربلا نیز حادثه‌ای است که بزرگداشت آن سالیان سال به شکل سنتی نیکو در آمده و این سنت اجتماعی هر ساله در رفتارها و هنجارهای فردی و اجتماعی افراد موثر بوده است. بنابراین استمرار بر عزاداری به نوعی کمک در جهت انسان سازی است چرا که باورهای انسان را تقویت می‌نماید.
عزاداری از حیث فردی می‌تواند ارتباط انسان را با امور معنوی افزون کرده و موجب تزکیه و رشد معنوی انسان گردد. همانگونه که بارها شاهد تحول افراد اهل گناه، در دستگاه امام حسین (ع) بوده‌ایم.
ابراهیمی در این باره اظهار داشت: از دیگر آثار عزاداری، زنده ماندن نام و یاد دینداران حقیقی است. عزاداران با یادآوری قیام امام حسین (ع) به انتقال فرهنگ حسینی به نسل‌های بعدی کمک می‌کنند. با تکرار این امر هر ساله فرزندان و کودکان ما در مسیر حسینی شدن و حسینی ماندن گام بر می‌دارند.
وی خاطرنشان کرد: نیازمندی انسان به الگو و نمونه، از جمله اموری است که روانشناسان و جامعه شناسان بر آن اتفاق نظر دارند. وجود الگو در هر کاری منجر به موفقیت بیشتر انسان می‌گردد. الگودهی و معرفی نمونه عینی درجای جای متن واقعه کربلا می‌تواند در دگرگونی انسان نقش بسزایی داشته باشد. وجود پیوند عاطفی میان مردم و الگوها می‌تواند در تبعیت مردم از آنها موثرتر باشد و عزاداری در ایجاد این پیوند اثرگذار است.
از دیگر کارکردهای عزاداری می‌توان به نقش وعظ و خطابه در مجالس اشاره کرد. این کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سئوالات دینی در این زمینه گفت: حضور در مجلس امام حسین (ع) حضوری است بی بدیل که هر ساله بدون نیاز به فراخوان به صورت خودجوش انقلابی معنوی را در کشور ما رقم می‌زند و این مجالس پتانسیل بالایی در جهت آموزش معارف و اخلاق دارند. بنابراین وعاظ و سخنرانان نیز باید در این جهت تلاش وافری کرده و مردم را نسبت به وظایف دینی آگاه کنند.
وی اظهار داشت: عزاداری خط مشی سیاسی انسان را نیز معین می‌کند. عزاداری برای امامی که در برابر سیاست اموی شهادت را بر تسلیم ترجیح داد، تکلیف ما را در برخوردهای سیاسی با قدرت‌های موجود روشن می‌کند.
ابراهیمی تصریح کرد: واژه مظلوم همواره وجود ظلم را در ذهن انسان تداعی می‌کند. وقتی مظلومیت کسی ثابت شود قطعاً ظالمی وجود داشته و ظلمی صورت پذیرفته است. کربلا و عاشورا و عزاداری هر ساله ما برای این وقایع، فریاد مظلومانه حسین (ع) است برای رسوا کردن ظلم در جهان.
«…عزت و غیرت دینی و ذلت ناپذیری امام حسین (ع) نیز از دیگر دروس اخلاقی واقعه کربلاست. غیرت دینی منجر می‌شود که انسان تا پای جان در برابر هتک حرمت به دینش بایستد.» وی با بیان این موضوع ادامه داد: فلسفه قیام امام حسین (ع) را می‌توان در دو بُعد اثباتی (احیاء) و سلبی (اصلاح) خلاصه کرد. امام از یک جهت به زنده سازی و بازپروری دین جدشان همت گماشتند و از طرفی با قیام خویش به اصلاح بینش‌ها و روش‌ها و منش‌ها پرداختند. استمرار ما بر عزاداری هر ساله نیز متوقف بر همین اهداف است.
وی افزود: شهر ما که نه، بلکه فضای تشیع در جای جای جهان شاهد وحدتی است که در سایه سار عزاداری‌ها نصیب مردم می‌شود. همبستگی دینی و اجتماعی با محوریت امام حسین (ع) منجر به وحدت و همدلی مردم شده تا جایی که بی وقفه برای حسین (ع) قدم بر می‌دارند.
به گزارش تسنیم، در گوشه‌های دنج مجالس عزاداری و زیر پرچم اباعبدالله الحسین (ع) چه قلب‌هایی که تلطیف نمی‌شود و چه گناهانی که به برکت حسین (ع) زدوده نمی‌شود. آری عزاداری فتح بابی است برای استغفار از روزمرگی و تکرارهای بی انگیزه هرروزمان.